ترجمه: جامعه کبوترداران کردستان.
یکی از راه های باستانی قضاوت کبوتر از طریق خواندن چشم میباشد. هر کبوترداری در هرجای دنیا تعبیر خاصی از چشم کبوتر دارد و اگر شما بپرسید که به دنبال چه هستید و یا به چه شاخصه هایی نگاه میکنید شاید هزاران جواب مختلف بشنوید.
اگر اینجا امده اید که تمام راز های شناخت یک کبوتر خوب را تنها از طریق خواندن چشم بیاموزید، پس در اشتباه هستید چون هیچ کبوترداری تنها با بررسی چشم کبوتر به تمام کیفیت های ان پی نخواهد برد. البته، بله، کبوتردارانی هستند که خیلی بیشتر از حد انتظار من و شما از چشم سر در میاورند اما این مهارت حاصل سالها تجربه و خاک گنجه خوردن است.
سعی کنید که توسط یک ذره بین x15 و یا عینک های مخصوص ذره بینی چشم کبوتررا بررسی کنید تا بهتر بتوانید به اعماق چشم پی ببرید. حتی کوچکترین ویژگی ها هم در خواندن چشم کمکتان خواهند کرد.
وقتی به چشم یک کبوتر نگاه میکنیم اولین چیزی که به توجه ما را جلب میکند مردمک چشم میباشد. مردمک چشم چیزی جز یک دریچه نیست. دریچه ای که عکس ها بصورت قطعات کوچک توسط لنز چشم تقسیم شده و سپس به مردمک انعکاس میشوند و عمل دیدن را برای کبوتر محیا میسازند.
اگر به بررسی یک چشم بپردازیم، هیچگاه اهمیت یک مردمک کوچک را نباید نادیده بگیریم. مردمک های بزرگ نشان از کم کیفیتی و فقر قدرت اراده در کبوتر هستند. هر چه فاصله مسابقات بیشتر میشوند، از تعداد این قبیل کبوتران ضعیف در خط اول مسابقه ها کمتر میشود. بدلیل همین بنده اصلا از کبوتران با مردمک بزرگ جوجه کشی نمیکنم. این نوع کبوتران روحیه جنگ جویی کافی در خود ندارند؛ چیزی که برای برنده شدن در یک مسابقه فاکتور اصلی میباشد. در کبوتران قهرمان اکثرا مردمک چشم ها کوچک هستند. اکثر کبوتران سرعت پایین، مردمک های بزرگی دارند، چون در مسابقات مابین این کبوترها، کبوتران هیچ وقت نیازی به فشار اوردن به اخرین حد خود را ندارند.
البته مواردی مثل سرعت، زرنگ بودن کبوتر و مربی هم تاثیرات مستقیم برروی برگشت پذیری کبوتر دارند. اما هر چه مسافت بیشتر شود، کیفیت کبوتر اهمیت بیشتری پیدا میکند. بدون قدرت، کت ساز و سر قرص هیچ کبوتری قادر به رقابت در سطح ۶۵۰ تا ۱۱۰۰ را ندارد. به همین دلیل، مردمک کوچک همراه این فاکتور ها در کنار هم مکمل هم خواهند شد.
هنگامی که بنده چشم کبوتر را بررسی میکنم، تمام کبوتران همیشه در یک شرایط یکسان هستند. این یعنی همیشه برروی میز کار، و زیر نور لامپ همیشگی، کبوتران بررسی میشوند. این بدین دلیل است که تمام کبوتران در شرایط یکسان قضاوت شده تا نتیجه مطلوبی بدست اید.
هنگام بررسی چشم، بنده مدام سر کبوتر را از زیر نوربه تاریکی از سویی به سویی برده و علاقه زیادی به کبوترانی که بلافاصله، اندازه مردمکشان بمقدار زیادی تغییر کند ندارم. و بلعکس مردمک هایی که هیچ تغییری نمیکنند را نیز هیچ وقت در مسابقه و تکثیر شرکت نمیدهم. مردمک چشم باید تحت هر شرایطی کوچک باشد. البته در عالم کبوتر بازی و کبوترداری استثنا نیز همیشه وجود دارد. اما هیچ موقه وقت خود را با اینگونه کبوتران تلف نکنید. درست مثل اینست که تمام درها را بروی خود بسته و تنها یک در را باز گذاشته به امید اینکه شانس درخانه شمارا بزند. لذا استثنایات را کنار بگذارید.
دومین چیزی که توجه مارا در بررسی چشم جلب میکند عنبیه چشم میباشد، که میتواند در رنگ های گوناگون از مردمک تا پلک های زیر چشم ادامه یابد. در رابطه با عنبیه باید خدمتتان بگویم که هیچ قانون اصلی درمورد یک عنبیه ایده ال وجود ندارد. درمورد این بخش از چشم نظریات، تعوری ها و قضاوت های شخصی بسیار زیادی وجود دارد و هرکسی هم ازاد است که نظر خود را در این باره بیان کند. اما من بر این عقیده هستم که عنبیه چشم باید از رنگ غلیظ و عمیقی برخوردار باشد. هر چه رنگدانه های غلیظ تری در عنبیه دیده شود بهتر است.
مردمک کوچک، عنبیه ای پر از رنگدانه و چشم هایی از حدقه زده بیرون (جغد مانند) که وقتی مستقیم به قسمت روبروی نوک کبوتر نگاه میکنید برآمدگی های (عدسی) هردو چشم دیده شوند، از چشم های مورد علاقه بنده هستند. شخصیت یک کبوتر واقعی باید از سر و صورت کبوتر هویدا باشد فاکتورهایی مثل بیا بودن زرنگ بودن و با تجربه بودن کبوتر. البته شناخت این مسایل نیازمند سالها تجربه و آزمون و خطاست. یک کبوتر جوجه کش در گنجه من باید تمام این خصیصه ها را دارا باشد. مطمعن باشید اگر چیزی در او نبینم، هیچ وقت جفتش نمیکنم. طبق تجربه و سالها کبوترداری، به این نتیجه رسیده ام که درصد تولید کبوتر اشغال از یک پدرومادر معمولی یا اشغالی بسیار بیشتر از درصد تولید کبوتر عالی و قهرمان از پدرومادر های عالی است. همانند مثالی میماند که میگوید؛ هیچ وقت دو خر، یک اسب مسابقه ای تولید نخواهد کرد. با ورود یک خون اشغالی میان کبوترانتان، شاید سالها طول بکشد تا آن خون را دوباره از کبوترانتان بردارید. بنابراین همیشه سعی کنید از بهترین ها تکثیر کنید تا به بهترین نتایج دست یابید.
نگاهی به کبوتران مسابقه ای هنگام مهر کردن بیندازید. شرایط در ابتدا در مسافت های کوتاه برای همه یکسان است، اما هر چه مسافت بیشتر میشود، کبوتران ضعیف تر از بین میروند. اگر شما سری به یک کبوترباز مسافت طولانی بزنید، حالت چشمان خاص و متحدی را میتوانید مشاهده کنید. اگر سری به یک کبوتردار مسافت متوسط بزنید، چشمان خاص دیگری را مشاهده میکنید. یعنی هر کدام از این نوع کبوتران به منظور استفاده های مختلفی که دارند، خصیصه ها و چشمان مخصوص به خود را تکامل یافته اند. بنده افتخار بررسی چشم های بسیار زیادی از نژادهای مختلف کبوتران در بسیاری از کشور های دنیا را داشته ام که در بین همه انها خصوصیات مشترک زیادی وجود داشته و دارند. اما بهترین انها، چشمانی با رنگدانه های پررنگ تر و عمیق تری بوده اند.
چشمان پررنگ، نشان از سیستم خون رسانی قوی بدن کبوتر دارند. این نشانه در پاهای کبوتر تیز هویدا میباشد.
ورزش کبوتر پرانی، ورزشی است که نیازمند فعالیت های زیادی توسط کبوتر است. در پی این مقوله، بدن کبوتر نیاز اساسی به مقدار زیادی اکسیژن و سوخت و انرژی برای تامین مسیر راه دارد. این عمل مطلقا توسط سیستم خون رسانی کبوتر انجام میپذیرد. لذا هر چه این سیستم سالم تر و قوی تر باشد، پرواز و شانس برنده شدن نیز برای کبوتر شما بیشتر میگردد و در این مورد هیچ شکی وجود ندارد. سیستم خون رسانی ارتباط مستقیم با پرواز کبوتر دارد و این منعکس شده در چشمانی با رنگ های پررنگ میباشد که اکثر کبوتران قهرمان از این چشمان برخوردارند. در واقع، این رنگدانه های پررنگ، دقیقا همین موی رگ های خونی هستند که نشان از کیفیت بالای سیستم خونی کبوتر دارد. برای ثابت کردن سخنم، نگاهی به چشم کبوترانی که پس از روزها گم شدن، دوباره به گنجه خود بازمیگردند. اگر چشم این کبوتر خسته را بررسی کنید، میبینید که اکثر و یا تمام این رنگ های چشم ناپدید شده اند، که نشان از خستگی و ضعف کبوتر و نارسایی سیستم خون رسانی به بدن است. از این جا میفهمیم که رنگ عنبیه ارتباط با سلامت، و خون کبوتر دارد.
همانطور که پیش تر اشاره کردم، هنگام بررسی چشم، فقط بصورت مستقیم به چشم کبوتر نگاه نکنید، بلکه از بغل، از روبروی نوک و همچنین از پشت سر نیز چشم را بررسی کنید. بررسی از این زوایا، بشما توانایی دیدن بخش های ناهموار چشم را میدهد.
خب، در مورد مردمک و قرنیه چشم توضیحاتی را دادیم، و حالا نوبت به حلقه مابین مردمک و قرنیه میباشد. این حلقه که به فارسی میتوان آنرا به حلقه «انطباق» یا Adaptation نام گذاری کرد در اشکال دایره، نیم دایره و گاهی یک چهارم دایره با رنگ های سیاه و خاکستری دیده میشود. در مورد این بخش از چشم، نظریات و صحبت های بسیار زیادی مابین کبوترداران در مورد فورم، شکل و رنگ این حلقه صورت گرفته است. اما باور کنید، بعضی واقعیت و بعضی هم دروغ محض هستند. بنده بر این عقیده هستم که حلقه Adaptation بیشتر به نسل کبوتر برمیگردد. در پی همین بحث خیلی از کبوتران خوب را هم دیده ام که اصلا این حلقه را نداشته اند! لذا این حلقه تعیین کننده کیفیت کبوتر نیست. برعکس نظریات کورکورانه بعضی کبوترداران.
چیزی که اکثر کبوترداران به آن توجهی نمیکنند، اخرین حلقه کبوتر، حلقه؛ Vermeyen میباشد. این حلقه در خارجی ترین بخش چشم قرار دارد. اگر چه تنها یک حلقه نازک بنظر میرسد، اما بنظر من از اهمیت زیادی برخوردار است. رنگ این حلقه میتواند از سیاه، یا قهوه ای پررنگ، به رنگ های خاکستری روشن و دیگر رنگ ها تغییر کند. بنده احتمال زیاد میدهم که هر چه کبوتر به مرحله اوج امادگی خود میرسد، این حلقه رنگ پر رنگ تر و عمیق تری پیدا میکند. برای امتحان اینکار میتوانید رنگ این حلقه را در یک کبوتر جا خواب به خاطر بسپارید و بعد در مراحل مختلف تمرینات چشم کبوتر را بررسی کنید و تغییرات حاصله در این حلقه را در آن کبوتر ثبت و ضبط کنید. حتما امتحان کنید.
در مورد چشم کبوتر نکات و مواردی را اشاره کردیم. در مورد حدقه چشم، اهمیت نگاه کردن به چشم از زوایای مختلف مخصوصا از سمت نوک، اهمیت دیده شدن عدسی چشم از زاویه جلو و نوک، حلقه ی انطباق، و اخرین حلقه چشم. امیدوارم که در این مقاله توانسته باشیم کمکی هرچند ناچیز به جامعه کبوترداران کرده باشیم.
با تشکر.
نویسنده و منبع: جناب اقای استیون ون بریمن.
ترجمه: جامعه کبوترداران کردستان دوست علی نظری استرالیا
شورای جامعه......